Alkohol to substancja posiadająca widoczny negatywny wpływ na organizm człowieka, która powoduje różnorodne dolegliwości z zakresu zdrowia fizycznego i psychicznego. Jej długotrwałe spożywanie powoduje zaburzenia różnorodnych organów i układów w organizmie człowieka, przede wszystkim układu trawiennego, układu krążenia, a także układu nerwowego.
Jak alkohol wpływa na działanie układu nerwowego?
Nawet niewielkie dawki alkoholu silnie oddziałują na układ nerwowy, znacząco obniżając jego sprawność. Na skutek spożycia ten substancji dochodzi do zaburzeń w reakcjach wzrokowych i słuchowych, a także upośledzenia równowagi i ośrodka ruchu, objawiającego się obniżeniem precyzji wykonywanych gestów i czynności. Alkohol w pierwszej kolejności oddziałuje na najbardziej wrażliwe ośrodki układu nerwowego. Zaburza między innymi funkcje ośrodków kory mózgowej oraz ich współpracę z ośrodkami w strukturach podkorowych, co powoduje u osoby pijącej zachowania prymitywne, a także dojście do głosu pierwotnych instynktów i popędów.
Na jakie elementy układu nerwowego oddziałuje alkohol?
Na skutek spożywania alkoholu dochodzi do występowania dolegliwości neuropatycznych. Substancja ta oddziałuje na nerwy obwodowe, powodując ich uszkodzenie. Jest to spowodowane negatywnym wpływem aldehydu octowego, który jest głównym produktem metabolizmu etanolu i ma działanie wyniszczające komórki nerwowe. Alkohol jest również odpowiedzialny za demielinizację nerwów obwodowych, oznaczającą utratę przez włókna nerwowe warstwy izolacyjnej dla impulsów elektrycznych przesyłanych między komórkami nerwowymi. Prowadzi to do zaburzeń szybkości i odpowiedniej koordynacji przekaźnictwa nerwowego.
Choroby neurologiczne grożące alkoholikowi
Długotrwałe picie alkoholu w dużych ilościach grozi wystąpieniem poważnych i trwałych zmian w mózgu. Alkoholicy są narażeni na różnorodne choroby neurologiczne, przede wszystkim na polineuropatię alkoholową oraz zespół Wernickiego-Korsakowa.
-
Polineuropatia alkoholowa
Polineuropatia alkoholowa jest chorobą zaliczaną do grupy chorób układu nerwowego, w przebiegu której dochodzi do rozwinięcia się stanu zapalnego lub uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Prowadzi do symetrycznego uszkodzenia wielu nerwów, zmiany chorobowe są więc widoczne po obu stronach ciała. Polineuropatii alkoholowej towarzyszą objawy wynikające z zaburzenia przepływu informacji czuciowych, ruchowych i autonomicznych, takie jak:
- parestezje, czyli uczucie mrowienia, pieczenia lub ucisku bez możliwości wskazania konkretnego bodźca,
- osłabienie siły mięśniowej, powodujące upośledzenie funkcji ruchowych i skutkujące tak zwanym chodem alkoholika,
- suchość skóry lub jej nadmierna potliwość,
- postępujące rogowacenie skóry,
- zasinienie oraz zmiany troficzne skóry i paznokci,
- zaburzenia funkcji zwieraczy.
Do innych objawów polineuropatii alkoholowej zaliczają się również wzmożona potliwość dłoni i stóp, dolegliwości ze strony układu trawiennego, takie jak biegunki i zaparcia, a także zaburzenia rytmu serca i nagłe zmiany ciśnienia tętniczego krwi.
-
Zespół Wernickiego-Korsakowa
Bezpośrednią przyczyną zespołu Wernickiego-Korsakowa u alkoholików jest wywołany nadużywaniem alkoholu niedobór witaminy B1, powodujący nieodwracalne zmiany w mózgu. Daje dwa rodzaje objawów: neurologiczne, zwane encefalopatią Wernickiego, oraz psychiatryczne, czyli psychozę Korsakowa. U pacjentów dotkniętych tym schorzeniem można zaobserwować:
- splątanie umysłowe,
- trudności w koordynacji ruchów,
- niezborny chód,
- paraliż nerwów odpowiedzialnych za poruszanie oczami,
- oczopląs,
- nierówność źrenic, które mogą nie reagować na światło,
- podwójne widzenie,
- opadanie górnej powieki,
- drgawki,
- uszkodzenie nerwów obwodowych.
U chorych występuje ponadto tak zwana niepamięć wsteczna, czyli problemy z przypominaniem sobie starych informacji, a także niepamięć następcza, a więc trudność z zapamiętaniem nowych informacji.
Nadmierne spożycie alkoholu może także prowadzić do zaburzenia czucia, w tym tak zwanego czucia głębokiego, czyli świadomości położenia części ciała bez udziału zmysłu wzroku. Innym schorzeniem neurologicznym występującym u alkoholików jest również zanik robaka móżdżku, objawiające się niepewnym, chwiejnym chodem z szeroko rozstawionymi stopami, zaburzeniami równowagi oraz niezbornością ruchów i drżeniem rąk.
Do czego mogą prowadzić nieleczone zaburzenia układu nerwowego?
Nieleczone zaburzenia układu nerwowego stale postępują, upośledzając, a w efekcie całkowicie wyniszczając kolejne sfery aktywności człowieka. Prowadzą do pogłębienia drżenia mięśni, zaburzeń czucia i koordynacji ruchowej, a także problemów z pamięcią. Powodują również zanik mięśni prowadzący do niedowładu nóg, silne dolegliwości bólowe w obrębie różnych części ciała oraz zwiększoną podatność na stany zapalne wywołane zakażeniem skóry i owrzodzenia w dystalnych częściach kończyn dolnych. Brak właściwego leczenia zaburzeń układu nerwowego może powodować poważne zagrożenie nie tylko dla zdrowia, lecz także dla życia człowieka.