Zaćma, dotykająca w głównej mierze osoby starsze oraz osoby z określonymi predyspozycjami genetycznymi, to jedna z najczęstszych chorób wzroku występujących właściwie w każdym zakątku świata. Szacowana liczba cierpiących na nią osób przekroczyła już 65 milionów, a w samej Polsce osób zdiagnozowanych jest już około miliona. Jej objawy mogą pojawić się nagle, lub rozwijać niezauważone przez wiele lat, co wśród wielu rodzi pytanie: czy z zaćmą da się żyć?
Zaćma – powolna utrata wzroku
Zaćma, czyli zmętnienie soczewki oka to choroba dotykająca przede wszystkim osoby starsze, będąca wynikiem naturalnych procesów starzenia się organizmu człowieka. Choć świadomość istnienia choroby wydaje się być dość powszechna, niedawne badania prowadzone w różnych krajach Europy pokazują, że nawet 60% osób po 60 roku życia może nie być świadomym jej objawów i tym samym nigdy nie zgłaszać się z problemem do lekarza. Nieświadomość ta jest jednak bardzo niebezpieczna, gdyż nieleczona zaćma to prosta droga do całkowitej utraty wzroku. Choć jej objawy mogą nie pojawiać się przez kilka lat, zaćma często zaczyna rozwijać się już po 40 roku życia i osiąga stan dojrzały nawet kilkanaście lat później.
Pierwsze objawy mogą kojarzyć się z typowym pogorszeniem jakości wzroku, równie naturalnym ze względu na procesy starzenia się organizmu. Problem polega jednak na tym, że w przeciwieństwie do typowych wad wzroku, jedynym skutecznym sposobem na wyleczenie zaćmy jest obecnie zabieg usunięcia zmętniałej soczewki i wstawienia w jej miejsce odpowiedniego implantu.
Dlaczego nie warto czekać na operację zaćmy?
Wśród wielu osób, w tym czasami również lekarzy pokutuje przekonanie, że zaćma powinna być operowana dopiero po osiągnięciu dojrzałego, zaawansowanego stadium. Najnowsze badania okulistyczne pokazują jednak, że nie istnieje żaden powód, dla którego założenie to miałoby być prawdziwe. Co więcej, specjaliści coraz głośniej powtarzają, że z operacją zaćmy nie należy zwlekać – im wcześniej wykonana, tym bezpieczniej dla zdrowia i stanu wzroku pacjenta.
„Zabieg usunięcia zaćmy na wcześniejszym etapie jest zwyczajnie łatwiejszy, a rekonwalescencja po nim jest krótsza i mniej narażona na powikłania – pacjenci mogą szybciej wrócić do normalnego trybu życia i cieszyć się wspaniałą jakością widzenia, bez konieczności przechodzenia przez etapy dojrzewania zaćmy” – mówi Waldemar Gawrol, prezes OneDayClinic.
Świadome odkładanie zaćmy do czasu znaczącego pogorszenia się wzroku jest zupełnie pozbawione sensu – to tak, jak gdyby człowieka skazywano na powolną utratę wzroku, bo choroba nie jest jeszcze tak poważna. Żaden lekarz nie ma prawa decydować o tym, w jakim stopniu ograniczenie widzenia jest dla człowieka niewygodne – niektórzy już przy 10% pogorszeniu nie mogą prowadzić normalnego trybu życia, podczas gdy niektórzy nie zwracają uwagi na objawy przy znacznie bardziej zaawansowanym stadium choroby!
Leczenie zaćmy w Polsce
Niezwykle długie kolejki do operacji zaćmy w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia to nie mit – w niektórych placówkach najwcześniejsze wolne terminy przypadają na 2022 rok. Część lekarzy kieruje pacjentów na operację zaćmy zbyt późno, a biorąc pod uwagę kolejki, skazuje ich na skorzystanie prywatnej opieki medycznej bądź życie z zaćmą, które nie należy do najbardziej komfortowych. Zaćma powoduje powolną, ale widoczną utratę wzroku – im bardziej zaawansowana, tym bardziej widoczne są wszelkie pogorszenia widzenia.
Dla osób, które prowadzą aktywny tryb życia, w dalszym ciągu pracują czy też zwyczajnie cenią sobie możliwość patrzenia na świat wyraźnie, sytuacja taka jest wręcz nie do przyjęcia.
Odpowiadając na pytanie, czy z zaćmą można żyć, należałoby zadać pytanie pomocnicze: o jakiej jakości życia mowa? Zaćma powoduje powolne, ale ciągłe pogarszanie się wzroku prowadzące do całkowitej ślepoty. Trudno wyobrazić sobie, by jakikolwiek pacjent był na nią chętny i gotowy.
Zaćmy nie można wyleczyć farmakologicznie, nie da się jej zatrzymać czy spowolnić. Leczenie operacyjne to jedyne skuteczne rozwiązanie, które należy zastosować jak najwcześniej. W krajach wysoko rozwiniętych, operowanie zaćmy dojrzałej to już ewenement – czas, by i w Polsce zmniejszyć liczbę osób cierpiących z jej powodu.
Zaćma jest poważną chorobą wzroku, dlatego aby móc ją odpowiednio wcześnie zdiagnozować należy udać się do okulisty w Szczecinie lub innym mieście, który przy badaniu okulistycznym nie tylko diagnozuję wadę wzroku, ale dokładnie przeprowadza badanie dotyczące chorób oczu.