Alkohol posiada widocznie negatywny wpływ na wątrobę i trzustkę, czyli organy, które odgrywają wiodącą rolę w metabolizmie glukozy. Substancja ta może także wchodzić w interakcje z niektórymi z leków zażywanych przez diabetyków. Wszystko to sprawia, że osoby chore na cukrzycę muszą zachować szczególną ostrożność w kontekście spożywania alkoholu.
Czy osoby z cukrzycą mogą pić alkohol?
American Diabetes Association (ADA) i Polskie Towarzystwo Diabetologiczne są zgodne w kwestii picia alkoholu przez osoby chorujące na cukrzycę. Zdaniem specjalistów z tych organizacji, diabetycy powinni zdecydowanie ograniczyć spożycie napojów wyskokowych. Dopuszczalne jest jednak picie alkoholu pod pewnymi warunkami. Osoby chorujące na cukrzycę muszą mieć przy tym świadomość czyhających na nie zagrożeń oraz wiedzę dotyczącą tego, jak im zapobiegać.
Alkohol dopuszczalny przy cukrzycy
Przy cukrzycy dopuszczalne są przede wszystkim alkohole wysokoprocentowe, takie jak wódka, whisky, tequila czy też gin. Trunki te nie stanowią bowiem źródła węglowodanów prostych i ich picie nie powoduje wzrostu poziomu cukru we krwi. Warto jednak zaznaczyć, iż mowa tutaj o alkoholach wysokoprocentowych w postaci czystej. Nie jest dopuszczalne spożywanie tych trunków w formie drinków, w których składzie znajdują się słodzone napoje, soki lub likiery barmańskie, gdyż powodują one znaczny wzrost stężenia glukozy we krwi. Z tego samego powodu diabetycy nie powinni pić popularnych napojów niskoprocentowych, takich jak piwo, cydr, słodkie wina, wermut, likiery oraz nalewki.
Jak alkohol wpływa na organizm?
Wpływ alkoholu na poziom cukru we krwi może być dwojaki. Substancja ta jest bowiem w stanie spowodować u osoby pijącej zarówno hiperglikemię, jak i hipoglikemię. W skrajnych przypadkach może również wywołać kwasicę ketonową.
-
Hiperglikemia
Picie alkoholu niesie ze sobą duże ryzyko hiperglikemii, a więc znaczącego wzrostu poziom cukru we krwi. Tego typu reakcja na napoje wyskokowe występuje w następstwie spożycia trunków o dużej zawartości węglowodanów prostych, a więc przede wszystkim piwa, cydru oraz słodkich win i likierów.
-
Hipoglikemia
Alkohol znacząco zwiększa ryzyko hipoglikemii, a więc niedocukrzenia. Pojawia się ono zwykle po upływie wielu godzin od spożycia alkoholu – najczęściej w nocy lub w godzinach wczesnoporannych. Do hipoglikemii może dojść zarówno na skutek spożycia alkoholów nisko, jak i wysokoprocentowych. Niedocukrzenie jest następstwem zatrucia organizmu etanolem, powodującego zahamowanie nocnego wydzielania glikogenu przez wątrobę. Hipoglikemia może prowadzić do ataku padaczki cukrzycowej oraz śpiączki alkoholowej, która wymaga dożylnego podania glukozy. W sytuacji, gdy podanie glukozy jest z jakiegoś powodu niemożliwe, konieczna jest domięśniowa iniekcja glukagonu. By zapobiegać niedocukrzeniu, przed piciem alkoholu warto spożyć posiłek bogaty w białko i tłuszcze, a także często kontrolować poziom cukru we krwi.
-
Kwasica ketonowa
Kwasica ketonowa to ostre powikłanie cukrzycy, do którego powstania dochodzi na skutek niedoboru insuliny w organizmie. Deficytowi insuliny towarzyszy zazwyczaj wzrost wydzielania hormonów, które podnoszą poziom glikemii, a więc glukagonu, adrenaliny oraz hormonu wzrostu. Kwasica ketonowa objawia się nadmiernym pragnieniem, zwiększeniem ilości wydalanego moczu oraz odwodnieniem. Przy zaburzeniu tym mogą również występować takie objawy, jak bóle brzucha, nudności, wymioty, przyspieszony oddech i zapach acetonu z ust. Kwasica ketonowa jest stanem zagrożenia życia i wymaga hospitalizacji pacjenta.
Objawy cukrzycy alkoholowej
U osób spożywających alkohol może dojść do rozwinięcia się szczególnego podtypu cukrzycy, zwanego cukrzycą alkoholową. Objawami tej choroby są przede wszystkim:
- senność,
- trudności z koncentracją,
- drażliwość,
- wzmożone pragnienie,
- suchość w ustach,
- nagły spadek masy ciała,
- ogólne osłabienie.
Nieleczona cukrzyca alkoholowa może prowadzić do poważnego uszkodzenia narządów wewnętrznych.
Cukrzycy nie zawsze są zmuszeni do rezygnacji z okazjonalnego drinka. Kwestię picia alkoholu powinni jednak skonsultować z lekarzem, zdarza się bowiem, że stan zdrowia całkowicie wyklucza spożywanie napojów wyskokowych. W sytuacji, gdy diabetyk może od czasu do czasu sięgnąć po kieliszek, zawsze musi pamiętać o zachowaniu umiaru. Powinien również badać poziom glukozy przed, w trakcie i po spożyciu alkoholu, a także przed snem i w nocy.